30 september 2021 – Klimaatverandering heeft een grote impact op onze leefomgeving. Regenbuien komen vaker voor en worden heviger. We krijgen hetere zomers met langere periodes van droogte. Duurzaam omgaan met energie moet ervoor zorgen dat de effecten van klimaatverandering beperkt blijven. Steeds meer overheden willen daarom in de toekomst klimaatneutraal zijn. Gemeente Capelle aan den IJssel is één van die gemeenten en kijkt onder meer naar het aantal zonnepanelen in hun gemeente, een belangrijke vorm van hernieuwbare energie.
Er worden steeds meer zonnepanelen aangesloten op het elektriciteitsnet. Burgers plaatsen vaker zonnepanelen op hun daken en het aantal zonneparken groeit. Om het elektriciteitsnet goed te kunnen beheren is het van groot belang om te weten waar al deze zonnepanelen op de daken liggen. De registratie van zonnepanelen is dan ook verplicht, want zo wordt de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet alleen maar beter. Lang niet alle zonnepanelen worden geregistreerd, ondanks dat het wettelijk verplicht is. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de klimaatdoelstellingen en het elektriciteitsnetwerk, zoals overbelasting. Daarnaast is het handig om te weten waar er nog ruimte is voor meer zonnepanelen. Door meer panelen te plaatsen is het voor gemeenten mogelijk om klimaatdoelstellingen eerder te behalen. Er zijn websites die de potentiële ligging van zonnepanelen laten zien, maar de resultaten verschillen van elkaar.
De vraag is: hoe krijgen overheden een nauwkeurig overzicht van de zonnepanelen die al geplaatst zijn in een bepaald gebied en hoe weten zij waar er nog nieuwe zonnepanelen geplaatst kunnen worden? Remote sensing en het automatisch detecteren met luchtfoto’s kunnen een betrouwbaar antwoord geven. En daar is gemeente Capelle aan den IJssel druk mee bezig.
70.000 zonnepanelen
Arjan van Etten is adviseur geo-informatie bij de gemeente Capelle aan den IJssel. Samen met zijn team houdt hij alle geodata van de stad bij en zorgt ervoor dat de stad goed in kaart wordt gebracht in verschillende thema’s, zoals de energietransitie. “Het college van burgemeesters en wethouders heeft de stad beloofd dat in 2023 er 70.000 zonnepanelen geplaatst zouden zijn. En een paar jaar geleden stelden ze ons de vraag hoever we daarmee zijn en wat ze nog meer kunnen doen om die belofte waar te maken.” Om daar een goed antwoord op te geven, moesten ze erachter komen hoeveel zonnepanelen er al waren geplaatst op de daken van Capelle aan den IJssel en ook waar deze zich bevinden in de stad.
Het team is zelf begonnen met signaleren, contouren, tellen en het id’en van de zonnepanelen en wanneer deze zijn verschenen. Toen alle gegevens eenmaal waren vastgelegd, deelde de gemeente deze met IMAGEM. Technology Director bij IMAGEM Wim Bozelie, kon aan de hand van die data een detectie algoritme ontwikkelen, trainen en het model voor detectie automatiseren. “Na een paar keer proberen, zagen we dat het algoritme slimmer werd en leverde het vaker de juiste detecties op. Dit algoritme helpt ons om panelen te detecteren wanneer we nieuwe luchtfoto’s binnen krijgen en dat bespaart ons heel veel tijd.”
Elkaar helpen
Het automatisch detecteren van de zonnepanelen brengt veel inzicht voor de gemeente en het team van Van Etten. “We weten niet alleen waar de zonnepanelen zich nu bevinden en hoeveel dit er zijn, maar ook of ze vooral op de woningen liggen of juist op bedrijfspanden. Zo zien we waar er nog ruimte voor groei is.” En de doelstelling van 2023? “We hebben een heatmap ontwikkeld waarin we kunnen zien waar er op welk tijdstip de panelen geplaatst zijn. We zien steeds meer en sneller zonnepanelen verschijnen, vooral de afgelopen twee jaar. Als die stijgende lijn zich doorzet, kunnen we doelstelling van 70.000 panelen halen. Dat is een geruststelling voor het college van de gemeente.
Gemeente Capelle aan den IJssel heeft geïnvesteerd in onderzoek en realisatie van een eigen remote sensing model voor het detecteren van zonnepanelen. De gemeente wil dit model graag via DELTA delen met andere gemeenten in Nederland. Van Etten: “We vinden het belangrijk om zulke zaken en inzichten te delen met andere gemeenten, zodat zij niet dezelfde lange weg hoeven af te leggen, maar zo kunnen instromen.”
Make Geospatial Matter 2021
Tijdens Make Geospatial Matter (MGM) op donderdag 14 oktober in het Media Plaza in de Jaarbeurs Utrecht, delen wij deze case van gemeente Capelle aan den IJssel en de technologie achter de oplossing. Wilt u hier bij zijn? Bekijk dan hier het programma en registreer u voor MGM 2021.
