Herken je dit? Je hebt een drukke werk- of schoolweek achter de rug, niemand heeft zin om te koken. 20 jaar geleden werd er gewoon gekookt, geen gezeur. 10 jaar geleden reed je naar de snackbar. En vandaag bel je een brommertje. Waarom? Omdat het kan en dit de minste moeite kost. Even op de bestelpagina je gerecht kiezen, online afrekenen: ‘Ding dong!’. Daar gaat de deurbel.
Gemak voor jou. En voor de restauranthouder. Hij heeft gemerkt dat je met een online verkoopkanaal veel meer klanten kunt bedienen dan alleen de mensen die in de zaak komen. Win-win dus!
Gemak dient de mens
Of het nou om eten of spullen gaat, we zijn gewend geraakt aan online shoppen. Vanuit je stoel heb je toegang tot honderden aanbieders. Je kunt heel precies zoeken, waarna de webshop laat zien wat er voor je beschikbaar is. Aanklikken, betalen en de aanbieder doet de rest.
Dit gebeurt ook met ruimtelijke data. Er wordt steeds meer data ingewonnen en ook steeds meer data online afgenomen. De cijfers van het Open PDOK-platform spreken boekdelen; van 175 miljoen hits in 2015 naar 2,4 miljard in 20201. Dat is bijna 14 keer zoveel.
1 Bron: PDOK jaarverslag 2020
De circulaire data economie
Win jij geo-data in? Dan is het online aanbieden van data ook voor jou een kans. Zeker als dit op een efficiënte manier kan. Een centraal geodata knooppunt of webwinkel maakt je data toegankelijk voor een breed publiek. Hoe werkt dat dan in de praktijk?
Stel dat je voor een infrastructuurproject met een drone een projectgebied inwint. Je gebruikt die data dan voor jouw project en doet er de analyses op die voor jou van belang zijn. Daarna ben je er klaar mee. Waarom zou je die basisdata daarna archiveren (of nog erger: vernietigen)?
Wellicht vindt er binnenkort een inspectie plaats. Of worden in hetzelfde gebied andere werkzaamheden uitgevoerd. Dan kan die aannemer natuurlijk opnieuw het gebied gaan opnemen. Of hij koopt jouw reeds ingewonnen data van het gebied. Dat scheelt hem tijd en kosten, en het levert jou extra inkomsten op. Hergebruik dus, oftewel een circulaire data economie.
De tweede ondernemer wil zeker weten dat de data bruikbaar is voor zijn project. Hij wil daarom nauwkeurig filteren op diverse criteria. Jij kunt die data vindbaar en doorzoekbaar maken via een webwinkel voor jouw ingewonnen data. Dat beschikbaar maken moet simpel en snel kunnen. Anders ben je je mogelijke extra inkomsten kwijt aan die extra inspanning.
Ook als je heel veel data inwint of binnen krijgt, is het belangrijk om die snel en met weinig inspanning online vindbaar te maken. Iemand die zoekt naar data wil immers snel weten wat er beschikbaar is en kan vaak niet weken wachten op data.
Portalen in de praktijk
Een goed voorbeeld hiervan is het Geodataportaal van ons Ministerie van Defensie. Hier komen op jaarbasis vele terabytes aan data binnen. Die data wordt vrijwel volledig automatisch beschikbaar gemaakt. Iedereen met toegang kan het direct gebruiken. En dat moet ook. Want zeker in de context van Defensie kan tijdige beschikbaarheid van data letterlijk het verschil maken tussen leven en dood.
Defensie gebruikt hiervoor onze ONEPORT oplossing. Zoals Bol.com of Coolblue hun sites automatisch vult met tv’s en vaatwassers, doen wij dat voor ruimtelijke data. Je hoeft niets met de hand te doen. Het systeem zoekt zelf naar je geodata, plaatst een beschrijving hiervan in een online catalogus en biedt de data als webservice en/of als download aan. Hoe je het aanbiedt bepaal je helemaal zelf. Zo kun je zelf je prijsmodellen voor data instellen (of het gratis aanbieden natuurlijk). Ook kun je extra opties meegeven. Je kunt zelfs offline data aanbieden, die je na bestelling handmatig verwerkt. En als het nodig is: even online betalen en je bestelling wordt verwerkt. Bijna hetzelfde als het online winkelen wat je privé doet.
Zo zie je, ook voor het online verkopen van ruimtelijke data liggen er kansen. En hiervoor hoef je niet eens meer te wachten op het brommertje!
