Je ziet ze wel eens door de stad rijden. Die auto’s met een sinistere batterij aan camera’s op het dak. Als hongerige wolven rijden ze efficiënt door de stad op zoek naar kentekens die op dat moment niet of niet meer in de parkeerautomaten zijn geregistreerd. De kans dat je tegenwoordig gesnapt wordt is vele malen groter dan in de tijd toen parkeerwachters door de straten liepen. Met daarna die gele bonnetjes onder je ruitenwisser.
Tjip van Dale
Beeld: Sjo, Getty
Hoeveel meer foutparkeerders kunnen tegenwoordig met veel minder parkeerwachters betrapt worden! Als incidentele foutparkeerder denk ik: helaas… Als automatiseerder denk ik: geweldig dat het tegenwoordig zo efficiënt werkt! En dat het vreemd is als deze moderne technieken als beeldanalyse niet worden ingezet bij handhavingstaken van de overheid
Handhaving in het buitengebied
Niet alleen bij de overheid, maar ook bij andere beheerders in het buitengebied kunnen deze moderne technieken ingezet worden. Om iets te kunnen zeggen over de status of toestand van bijvoorbeeld een weg, watergang, dijk, etc. Daar zijn de voordelen van de inzet van remote sensing technieken nog veel groter. Denk aan de duizenden km’s aan wegen, watergangen, dijksecties kapotte straatverlichting, illegale of niet vergunde bebouwing.
Realiseer je eens de besparing wanneer je met een satelliet-, luchtfoto of zelfs lidar (opname m.b.v. laser) een opname maakt van een groot gebied die een kwalitatieve indruk geeft over de staat van de weg, watergang of waterkering. Laat deze opname door slimme algoritmes analyseren. Vervolgens een beeld presenteren waar het voor de handhaver duidelijk wordt waar een kans groot is dat het ‘goed’ is en waar het ‘niet goed’ is. Dan ga je als handhaver toch alleen naar de plekken waar de kans groot is dat het niet goed is?
Net als de parkeerbeheerder hoeft de inspecteur niet elke watergang zelf te beoordelen, maar laat je het oordeel over aan een slim algoritme. Je handhaaft alleen op die plekken op waar het ‘niet goed’ is of waar geen eenduidig oordeel over te geven is. Daarmee bespaar je geweldig in personele inzet. Dat is bittere noodzaak, omdat de beschikbaarheid van deskundig personeel door de vergrijzing nu al afneemt.
Verrijken
En ja, in de buitenruimte vinden al digitale beoordelingen plaats ten behoeve van de handhaving. Maar de praktische toepassing van remote sensing in bijvoorbeeld het Nederlandse waterbeheer is nog steeds beperkt (bron: Verkenning Remote sensing producten waterbeheer, Stowa).
Nog te vaak heerst er nog enige koudwatervrees om erop te vertrouwen. De gedachte is dat er zeker voordelen zijn om niet alle locaties niet in het veld te boordelen. Maar we willen er ook zelf iets van vinden. Want alleen vertrouwen in het digitale oordeel is vaak een brug te ver. Dus hoe kan je met de voorselectie van het digitale beoordelingsproces toch snel en efficiënt het digitale oordeel zo verrijken dat de handhaver/inspecteur wel voldoende vertrouwen in het finale oordeel heeft om de locatie niet te bezoeken?
Handmatig beoordelen automatiseren
Deze vraag deed me denken aan een gesprek dat ik een tijd geleden had met een docent op een universiteit. Hierbij kwam de nakijklast of correctie ter sprake die gepaard gaat met de beoordeling van grote aantallen openvraagtentamens. Hij vertelde dat zeker in en na de coronajaren antwoorden op (open)tentamenvragen vrijwel altijd via de computer worden ingevoerd en dus digitaal beschikbaar. De corrector vinkt vervolgens bij het nakijken die elementen aan die het gegeven antwoord moeten bevatten om (gedeeltelijk) goedgekeurd te worden. De telling van de goede elementen in het antwoord wordt automatisch bijgehouden. Vervolgens springt de applicatie naar de volgende beoordeling. Het aantal handelingen bij het nakijken blijft veelal beperkt tot simpele muisklikken. Hiermee is de correctielast en de doorlooptijd drastisch teruggebracht.
Beeldschermschouw of visuele controle
En met die gedachte in het achterhoofd hebben we gepoogd dezelfde efficiëntie te realiseren. Bij het beoordelen van bijvoorbeeld van een digitaal oordeel in een satellietopname over ingroei in een stuk watergang, aantasting van de grasmat (dijkvak) of die illegale bebouwing. Dus niet alle beoordelingen nalopen, maar alleen die een risico vormen in relatie tot het handhavingsdoel (in dit geval goede waterafvoer).
Beeldschermschouw
Hoe werkt dit? Een inspecteur krijgt in een webbrowser een kaart met locaties waar een digitaal oordeel is geveld. Hierin moet het oordeel gevalideerd worden (bijv. twijfelgeval of risicogebied). Deze filters zijn via widgets instelbaar.
Precies als bij de corrector app ingezet op een opleidingsinstituut, kan de inspecteur o.b.v. van de gebruikte opname automatisch inzoomen op de gerapporteerde overtreding. Daar waar deze bestaan kan tegelijkertijd ook een panoramische foto van de omgeving worden getoond voor een beter oordeel. Met slechts één muisklik kan de medewerker een oordeel wijzigen of een fysieke opvolging afdwingen.
Er wordt automatisch naar de volgende overtreding ingezoomd. Daarmee worden honderden tot duizenden digitale oordelen in een kort tijdbestek gericht of risicogestuurd nagelopen. En dat is slechts een fractie van de tijd die gepaard gaat met een fysieke inspectie van alle watergangen of te inspecteren objecten.
Als een inspecteur bij een locatie niet digitaal tot een oordeel kan komen, dan komen ze in een mobiele app terecht. De inspecteur kan in dit geval gericht op de locatie zelf een finaal oordeel vellen. Het aantal veldacties is echter veel geringer dan in het geval dat hij/zij de kaar niet zou hebben.
Gereedschap om risicogestuurd handhaven te faciliteren
We kunnen nu niet meer voorstellen dat de parkeerwachter per overtreding een bon uitschrijft. Of dat de docent de punten met de pen in de kantlijn noteert. Nu breekt het moment aan dat ook de handhaver in het buitengebied door slimme beoordeling algoritmes en makkelijk te gebruiken apps veel gerichter en efficiënter zijn taak uitvoert. Een hybride beoordelingsproces (digitaal en visuele controle) faciliteert de handshaver als een stuk gereedschap waarmee hij de handhavingstaak risico gestuurd, gerichter en efficiënter kan uitvoeren.
En daarmee handhaving beperkt tot daar waar het nodig is.