Van datagedreven naar contextbewust bij make geospatial matter 2021
De introductie van empathie in de volgende generatie systemen
20 oktober 2021 – Na bijna anderhalf jaar was het weer mogelijk om onze jaarlijkse conferentie Make Geospatial Matter live te organiseren. Terwijl vorig jaar het evenement nog volledig digitaal gehouden werd, konden bezoekers op donderdag 14 oktober weer fysiek deelnemen aan verschillende kennissessies, keynotes en workshops en met elkaar netwerken in het Media Plaza van de Jaarbeurs Utrecht. ‘Fantastisch om elkaar weer echt te ontmoeten, dit hebben we gemist’, reageerde CEO Wouter Brokx na afloop.
Kattenbelletjes en contextbewust
Van datagedreven naar contextbewust, dat thema stond centraal tijdens de keynote van CEO Wouter Brokx. Je bewust zijn van je omgeving, is niet alleen heel belangrijk in de wereld van geotechnologie, maar altijd in ieders leven. Waarom Brokx aan het begin van de dag met twee grote vuilniszakken plastic afval op het podium stond, werd de bezoekers aan het eind van de dag duidelijk.
Bellingcat voor beleid: aan welke katten hang jij je bellen? Dat was het onderwerp van de openingskeynote van Martijn Zoet. Zoet is professor (lector) op de Hogeschool Zuyd en daarnaast adviseur en spreker. Hij staat erom bekend complexe onderwerpen op een begrijpelijke manier te presenteren. En dat was precies wat hij deed tijdens Make Geospatial Matter. Iedereen kent wel de organisatie van burgerjournalisten: Bellingcat. Ze deden onder meer onderzoek naar de MH17-ramp. De naam is een verbastering van ‘belling the cat’, ofwel ‘de kat de bel aanbinden’. Afgeleid van een klassieke fabel over een groep muizen die zich tegen de aanvallen van een kat probeert te beschermen door in het geniep een bel om zijn nek te hangen. Zoet haalde in zijn presentatie deze methode van onderzoeken naar het beleidsveld. Met zijn interactieve en energieke manier van spreken betrok hij de zaal bij zijn betoog. Waar hangen jullie de bellen op? Oftewel, wat meet je precies om goed beleid te maken? En gebruik je geo daar wel optimaal bij? De zaal werd duidelijk aan het denken gezet over de potentie van geodata. Zoet besloot zijn keynote met de inspirerende zin: ‘Geo solutions are a big canvas, so throw all the paint you can on it.’
CEO van IMAGEM Wouter Brokx diepte in zijn keynote het thema ‘van datagedreven naar contextbewust’ verder uit. Brokx: ‘Om te bepalen welke data we nodig hebben is het heel belangrijk om daar de juiste context aan te hangen. Dat klinkt misschien logisch voor ons als mens, maar voor machines of kunstmatige intelligentie is dat lastig. Om een voorbeeld te geven: als je een systeem ontwikkelt dat snelheidsovertredingen moet vastleggen, moet je het systeem leren wanneer 60 kilometer per uur te snel is. In een woonwijk is het veel te snel, maar op de snelweg is het juist weer te langzaam. Maar er zijn nog meer variabelen. Voor een ambulance is diezelfde snelheid in een woonwijk acceptabel, voor een personenauto absoluut niet.
Wij mensen hebben het vermogen en het inzicht om van die data tot de juiste informatie te komen. Wij kunnen daarop filteren, net zoals we dat kunnen doen tijdens een gesprek met iemand in een druk restaurant. Alle geluiden om ons heen kunnen we filteren, zodat we alleen luisteren naar degene die tegen ons praat.’ De conclusie van Brokx: Voor goede digitale dienstverlening hebben we een volgende generatie systemen nodig die adaptief is door gericht te luisteren en meer empathisch en begripvol door contextbewustzijn”.
Digital twin populair
We hebben klanten als defensie, de luchtmacht, gemeente Almere en verschillende technische partners uitgenodigd om hun verhalen te delen tijdens de breakout sessies. Hierin kwamen drie technische thema’s naar voren: sturingsinformatie, data automatisering en digital twin. Op het gebied van sturingsinformatie was onder meer de luchtmacht uitgenodigd om hun oplossing voor geluidspreiding bij vluchten te laten zien. In de grote zaal liet Joey Ermens van de Koninklijke Luchtmacht enthousiast zien hoe zij hun oefen- en transportvluchten kunnen verdelen over het luchtruim aan de hand van een interactief dashboard gekoppeld aan vluchtdata. Op deze manier krijgt de luchtmacht inzicht in de geluidshinder van hun vluchten, waarmee ze de vluchten en dus ook het geluidsoverlast beter kunnen spreiden over Nederland.
In een andere zaal was een ander defensie-onderdeel ook aan het spreken over sturingsinformatie. Joost Michael sprak namens Dienst Geografie over het nieuwe geoportaal voor Defensie: ‘Het Geodataportaal was verouderd en liet aan gebruiksvriendelijkheid te wensen over, daarom zocht Defensie naar een nieuwe omgeving. IMAGEM bood deze omgeving, op basis van het APOLLO platform en de nieuwe ONEPORT omgeving, die ervoor zorgt dat Defensie een modern en volledig aanpasbare oplossing tot haar beschikking heeft.’
Het digital twin thema werd dit jaar uitvoerig behandeld. Bezoekers konden vijf verschillende sessies volgen, waaronder een uitgebreide demonstratie van de digital twin van Almere, een project waarbij ‘enthousiast is geëxperimenteerd samen met IMAGEM’. Er werd een actueel 3D-model getoond in combinatie met verschillende soorten data, die direct intern en extern beschikbaar was voor onder meer scenariocreatie. Cobra Groeninzicht liet een andere kant van de digital twin zien. Joost Verhagen demonstreerde de invloed van bomen in een omgeving. Dit wordt gedaan met een ‘groene’ digital twin, waarin tot de kleinste details te zien is wat bomen kunnen doen voor de leefomgeving. Met deze digital twin kun je zien wat de gezondheid van de boom is, hoeveel ruimte er is in de ondergrond voor nieuwe bomen, tot zelfs wanneer de kleur van de bladeren verandert.
Het starten met een digital twin werd uitgelegd door GeoBIMExperts samen met het Gegevenshuis in Limburg. Wat vaak werd aangegeven is dat de term ‘digital twin’ voor iedereen anders is, dus waar begin je nou? Samen gaven ze aan om pilots te definiëren op verschillende (sub)domeinen, ‘maar vooral om klein en stapsgewijs te beginnen. Als overheidsinstelling moet je altijd de verbinding leggen met de basisregistraties, want deze worden uiteindelijk in 3D weergegeven.’
Machine learning steeds belangrijker
In de hoek van data automatisering kwam vooral geautomatiseerde detectie ter sprake. Zo heeft IMAGEM er samen met een aantal waterschappen voor gezorgd dat schouwoplossing Schouw M.App een uitgebreide update heeft gekregen ‘om nog efficiënter de schouw op geblokkeerde watergangen uit te voeren.’ De oplossing is nu uitgegroeid tot een volledige workflowomgeving, waarbij het hele proces van digitale schouw wordt begeleid en gestructureerd alle controles, zowel achter het bureau als in het veld, kunnen worden afgehandeld en beheerd. Nog meer geautomatiseerde detectie is mogelijk dankzij de mutatiesignaleringsoplossing DELTA van IMAGEM. Zo is het mogelijk voor een gemeente om automatisch zonnepanelen te detecteren. Wim Bozelie, technisch directeur bij IMAGEM, heeft machine learning gebruikt om de oplossing te leren bepaalde objecten te herkennen om deze vervolgens zelf te detecteren. Bij gemeente Capelle aan den IJssel is dit detectiemodel inmiddels ingezet en de resultaten kwamen tijdens deze sessie uitgebreid aan bod. Met DELTA heeft de gemeente in beeld waar nu zonnepanelen aanwezig zijn en waar er nog ruimte is om meer panelen te plaatsen. Dit helpt hen bij het behalen van doelstellingen voor duurzame energielevering.
Plastic opruimen
Aan het eind van Make Geospatial Matter werd het de bezoekers duidelijk waarom Brokx die ochtend met twee vuilniszakken plastic afval op het podium stond. Na de borrel ontvingen ze een armband van 4Ocean, gemaakt van gerecycled plastic dat uit onze oceanen komt. Alle armbandjes bij elkaar hebben ervoor gezorgd dat er 330 pond of 75 volle kliko’s plastic is opgeruimd. Een stukje bewustwording om de dag mee af te sluiten.